کانش مرجع مناسب
کسب مهارت و دانش

مدار یکی بجای دیگری | نقشه + آموزش ساده + کاربرد

آموزش یکی به جای دیگری
یکی دیگر از انواع مدارات معروف در بحث برق صنعتی، مدار یکی به جای دیگری می باشد، و نحوه ی عملکرد مدارهم به این صورت است که وقتی ما شستی اول را میزنیم، موتور شماره 1 وارد خط میشود و بازدن شستی دوم موتور شماره 2 وارد خط شده و موتور قبلی خارج میشود اما بریم بیشتر در مورد این مدارو کاربردهای آن صحبت کنیم.
آموزش یکی به جای دیگری
فهرست مقاله :
دانلود ویدئو مدار یکی به جای دیگری

کاربرد مدار یکی بجای دیگری 

گاها در شرایطی قرار میگیریم که ما به عنوان طراح نیاز است مداری را طراحی کنیم که ابتدا یک الکتروموتور راه اندازی شود و پس از مدتی یک الکتروموتور دیگر راه اندازی شود و موتور قبلی را نیز از خط خارج نماید، که اصطلاحا به آن مدار یکی بجای دیگری گوییم.

اما ببنیم این نحوه راه اندازی در کجای صنعت کاربرد دارد.

کاربرد 1:

مثلا در کارگاهی قرار است یک قطعه صنعتی شسته شود و سپس توسط هیتر خشک شود در اینجا ما دو عدد موتور داریم که موتور اول وظیفه پمپاژ آب و ماده ی شوینده را روی قطعه به عهده دارد و موتور دوم نیز وظیفه راه اندازی نوار نقاله و جابجایی قطعه به سمت هیتر را پس از شستشو به عهده دارد.

در اینجا ما از مدار یکی به جای دیگری استفاده می نماییم به این صورت که با زدن شاستی اول پمپ آب را روی قطعه پمپاژ میکند و با زدن شاستی دوم پمپ قطع شده و موتور دوم راه اندازی میشود و نوار نقاله رقطعه را به سمت هیتر جابه جا می نماید.

اما بیایید یک مثال ملموس تر هم با هم بررسی نماییم.

کاربرد 2:

مثلا در تصویر زیر ما دو عدد موتور سه فاز داریم که موتور اول به نوار نقاله شیب دار وصل است و وظیفه رساندن ذرت ها به داخل کارتن را برعهده دارد و موتور دوم به نوار نقاله دوم وصل است و وظیفه جابجایی کارتن پر از ذرت را بر عهده دارد.کاربرد مدار یکی به جای دیگری در صنعت

پس عملکرد مدار یکی به جای دیگری در این کارگاه به این صورت است که با زدن شستی اول ذرت ها به داخل کارتن ریخته میشود و وقتی جعبه پر شد اپراتور شستی دوم را زده که با این فرمان جعبه روی نوار نقاله دوم حرکت میکند و عملیات ریختن ذرت نیز متوقف میشود تا مواد اضافه به بیرون نریزد

توضیح عملکرد یکی به جای دیگری

تجهیزات مورد استفاده برای مدار یکی به جای دیگری

  1. فیوز تک فاز و سه فاز
  2. بی متال
  3. الکتروموتور 
  4. کنتاکتور 
  5. شستی استپ و استارت

برای اینکه بتوانیم عملکرد یکی به جای دیگری را درک کنیم ابتدا فکر کنید که توسط نقشه زیر دو الکتروموتور را روشن میکنیم که S1 موتور اول را روشن میکند و S2 نیز موتور دوم را.

راه اندازی دو موتور دائم کار

برای اینکه کاری کنیم که با زدن S2 موتور دوم راه اندازی شود و موتور اول خاموش شود بایستی یک تیغه بسته از کنتاکتور 2 را در سر راه بوبین کنتاکتور اول قرار دهیم تا وقتی شستی S2 را میزنیم این تیغه را بازکند و مسیر رسیدن جریان به بوبین کنتاکتور موتور اول را قطع نماید و موتور اول خارج شود.

حال بایستی یک تیغه باز K1 را نیز با S2 سری کنم که تا وقتی موتور اول روشن نشده است، موتور دوم را نتوانیم راه اندازی نماییم.

خب مدار یکی به جاری دیگری ما تکمیل شد با زدن S1 موتور اول راه اندازی میشود و با زدن S2 موتور دوم راه اندازی شده و موتور اول نیز از خط خارج میگردد.

مدار یکی بجای دیگری

در بحث آموزش مدار فرمان دست ما بسیار باز است و مثلا همین مدار فرمان یکی به جای دیگری را به روش های مختلف میتوان بست که شاید ساده ترین و کم هزینه ترین روش ها همین روشی و مداری بود که برایتان ترسیم کردم.

پیشنهاد ما به شما: آموزش ساخت تابلو led ثابت به زبان ساده

مدار یکی بجای دیگری سه موتور

میتوان مدار یکی بجای دیگری را طوری طراحی نمود که همین اتفاق برای سه موتور بیفتند یعنی ابتدا موتور اول راه اندازی شود و سپس با راه اندازی موتور دوم موتور اول از خط خارج شود و با راه اندازی موتور سوم، دومی نیز از خط خارج شود که نقشه زیر نحوه ی انجام آن را به صورتی ترتیبی نشان می دهد.

مدار یکی بجای دیگری با سه موتور

اگر میخواهید نحوه ی عملکرد مدار یکی به جای دیگری را ببینید فیلم زیر به صورت گیف از کارکرد این مدار فرمان و قدرت مهم خبر می دهد.

فیلم مدار فرمان یکی به جای دیگری

برای دانلود فایل pdf این جلسه می توانید از لینک زیر استفاده نمایید:

مدار یکی بجای دیگری PDF

تیم کانش
تیم کانش

ما در کنار شماییم تا بتوانیم با قرار دادن مطالب و آموزش های مفید، گام کوچکی جهت افزایش دانش و کسب مهارت شما بردایم...

..... آموزش مرتبط .....

10 پاسخ

  1. سلام
    یک سؤال داشتم اگر با زدن شستی استارت موتور اول موتور به طور سریع خاموش روشن شود مشکل از چیست؟

    1. درود بر شما
      به احتمال زیاد تیغه خود نگهدار را در مدار فرمان لحاظ نکرده اید، تیغه 13 و14 کنتاکتور را با شستی استارت خود موازی نمایید.
      موفق باشید

  2. من مدار فرمانی طراحی کردم با شستی دوبل که هروقت میخوایم بتونیم موتور شماره 2 رو راه اندازی کنیم
    یعنی در مدار این سایت ما باید اول موتور 1 را روشن کنیم تا بتوانیم موتور 2 را روشن کنیم ولی در مدار با دو شستی دوبل ما بدون روشن کردن موتور 1 میتوانیم موتور 2 را روشن کنیم و برعکس به طور خلاصه در مدار با دو شستی دوبل جابجایی سریع تر است.
    ممنون از مقالتون🙏

    1. سلام بر شما
      با توجه به کاربرد و خواسته مسئله طراحی هر مدار فرمان به چند شکل امکان پذیر است
      و مهم برآورده شدن خواسته کارفرماست، حرف شما کاملا صحیح است و مدار طراحی شده توسط شما
      می تواند به صورت غیر ترتیبی نیز عمل نماید.
      موفق باشید

  3. سلام و خسته نباشید
    یه سوال داشتم واسه طراحی مدار فرمان یکی بهدجای دیگری با زدن شستی استارت هر کدام از موتور ها بتوان موتور دیگر رو استارت کرد و با روشن شدن موتور دوم ،موتور اول که روشن بود خاموش شود
    چطوریه؟!
    ممنون میشم راهنمایی کنید

    1. سلام وقت بخیر
      بنده متوجه سوال شما نشدم اگر امکان داره واضح تر توضیح بدید تا راهنماییتان کنم

  4. سلام تشکر میکنم بابت اموزش هاتون و انتقال علمتون…سوالم اینه که چرا در مداری با 3موتور و یکی پس از دیگری ما دوتا بی متال در مدار فرمان داریم؟مگه نباید سه تا باشه

  5. سلام خسته نباشید.
    در مدار یکی بجای دیگری دستی چرا از تیغه بسته k1 بجای تیغه باز k1 قبل از بوبین کنتاکتور دوم استفاده نکردید؟

    1. چون تیغه بسته k1 و قتی موتور اول روشن میشه دیگر اجازه استارت موتور دوم رو نمیده.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *